Antioxidanten

De term antioxidanten is de laatste jaren populair geworden als synoniem voor een goede gezondheid. Volgens velen kunnen we gezonder worden door antioxidanten en kunnen we langer leven. De fabrikanten van voedingssupplementen en pillen hebben een trend voortgebracht waarbij antioxidanten als het wondermiddel worden betiteld. Allerlei producten met pure chocolade, bessen of groene thee worden nu bestempeld als producten die rijk aan antioxidanten zijn. Deze beschermen het lichaam tegen de ongewilde vrije radicalen. Al deze producten zouden bijdragen aan het vertragen van het ouder worden en het voorkomen van ziekten. Dat is echter niet wetenschappelijk bewezen voor veel van deze producten. Er zijn zelfs berichten dat antioxidanten supplementen meer schade veroorzaken dan goed doen. Antioxidanten is een verzamelnaam voor verschillende stoffen. Dit zijn de antioxidanten: vitamines E en C, glutathion, bètacaroteen, seleen, zink en bioactieve stoffen zoals flavonoïden. Deze stoffen beschermen het lichaam tegen vrije radicalen. Dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen veroorzaken aan het lichaam en dan met name de weefsels en cellen. De vrije radicalen kunnen door de antioxidanten uit voeding onschadelijk gemaakt worden.

Oxidatieve stress

De schade die de stoffen maken wordt oxidatieve stress genoemd. De schade aan het lichaam ontstaat als er teveel vrije radicalen in het lichaam aanwezig zijn. Het is ook mogelijk dat de vrije radicalen zich op plekken in het lichaam bevinden waar ze niet horen. Oxidatieve stress kan verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken. Dit is bijvoorbeeld kanker, schade aan het zenuwstelsel en hart- en vaatziekten.

Wat doen vrije radicalen?

Vrije radicalen ontstaan bij de stofwisseling. Ze kunnen echter ook ontstaan bij het zonnen of roken. Bij een ontsteking worden ook veel vrije radicalen gevormd. Vrije radicalen kunnen ook een positieve invloed hebben. Het lichaam gebruikt de vrije radicalen voor verschillende functies in het lichaam. Ongewenste bacteriën worden bijvoorbeeld gedood door de vrije radicalen. De vrije radicalen zijn ook wel bekend als de oxidanten. Dit zijn natuurlijke moleculen die ontstaan als voeding omgezet wordt naar energie. Vrije radicalen worden ook aangemaakt in de ogen en de huid door zonlicht. Verschillende factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de vrije radicalen zoals alcohol, roken, stress en vergiftiging. De vrije radicalen in het lichaam veroorzaken schade aan de cellen in het lichaam. Ze reageren met elke molecule die ze tegenkomen. Deze reactie wordt oxidatie genoemd. Dit is te vergelijken met ijzer dat gaat roesten. De schade die wordt veroorzaakt door de vrije radicalen draagt bij aan het verouderen van het lichaam.

Wat is de rol van antioxidanten?

Door de schade die de vrije radicalen in het kunnen veroorzaken is het logisch dat het lichaam er iets tegen wil doen. De moleculen die het lichaam beschermen tegen de vrije radicalen zijn antioxidanten. Sommige van de antioxidanten worden door het lichaam zelf geproduceerd en anderen komen uit voeding of supplementen. De antioxidanten beschermen de cellen door de vrije radicalen te onderscheppen waardoor ze niet meer moleculen kunnen beschadigen. Er zijn veel soorten antioxidanten die de vrije radicalen bestrijden. De meest voorkomende antioxidanten zijn vitamine A, C, E, betacaroteen, selenium, mangaan en flavonoïden.